e-Tebligat Hakkında Bilinmesi Gerekenler

E-tebligat; kanun gereği kapsamı belirlenen, yetkilileri tarafından elektronik ortamda hazırlanmış, fiziki tebligatla aynı geçerlilik ve yeterliliğe sahip olan tebligat türüdür. Tebligattan kaç gün sonra haciz gelir veya hangi koşullarda tebligat düzenlenirse; aynı şartlar e-tebligat için de geçerlidir. E-tebligat yönetmeliğine uygun şekilde hazırlanan elektronik tebligatlar; UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi) aracılığıyla muhataplarına iletilir. 

Tebligat Nedir?  

Tebligat nedir sorusu, kanun gereği tebligat düzenlemekle yükümlü tutulan kişi ve kurumlar başta olmak üzere pek çok kullanıcı için merak konusudur. 

Tebligat; resmi olarak hazırlanmış bilgilendirme yazılarıdır. Muhatapları adına açılan davalar, haciz işlemleri, duruşma günleri, satış ya da vergi incelemeleri gibi sayısız kategoride bilgi verildiğinin ispatı olarak hazırlanır. Bu bilgilendirme özellikle borç – alacak, dava ve duruşma süreçleri gibi resmi konularda tarafların haberdar olduğunun kanıtlanması açısından önem taşır. 

Hangi Durumlarda Tebligat Gelir? 

Vatandaşların herhangi bir hukuki işlem hakkında bilgi alabilmesi, süreçlerin takibi ve teyidi için tebligat aracılığıyla bilgilendirilmesi kanunla zorunlu hale gelmiştir. Bu zorunluluk; ilgili mevzuatta tebligat gönderimiyle mükellef iş/işlem ve kurumları kapsar. Onun dışında kalan harici tebligat düzenlemeleri, isteğe bağlıdır. Tebligat sorgulama sistemlerinde yükümlülüğü bulunan kişi ve kurumlarca düzenlenmiş belgelere erişilebilir. 

Tebligatlar Cumhuriyet savcılıkları, mahkemeler veya icra daireleri tarafından düzenlenebilir. Bu mercilerde yapılan her işlem, muhatabının bilgilendirilmesi noktasında tebligatı zorunlu kategoride yer alır. Bu sayede bahsi geçen işlemin (dava, soruşturma, haciz, icra takibi vb.) muhatabı vatandaşın bilgilendirildiği belgelenmiş olur. 

Son dönem belge ibrazında teknolojik altyapılar oluşturulmuştur. Bu durum elektronik tebligat nedir sorusunun merakına yol açmıştır. Çünkü sistemler aracılığıyla tebligatların elektronik hale getirilmesi mümkündür. 

e-Tebligat Nedir? 

E-tebligat; bildirim maksadıyla resmi kapsamda hazırlanan belgelerin elektronik ortamda hazırlanıp onaylandığı ve gönderiminin sağlandığı e-belgelerdir. Bu belgeler fiziki tebligat uygulamasıyla aynı yetki, vasıf ve kapsamda yer alır. Tebligat ve e-tebligatlar temelde işlemlere dair muhataplar arası iletişimin kanıtı niteliğindedir. Özellikle hukuki işlemler sırasında konunun taraflarına işlem bilgisinin iletildiğini kanıtlarlar.  

E-tebligat UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Kayıt Sistemi) aracılığıyla oluşturulur ve gönderilir. Bu sistem PTT tarafından kurulmuştur. UETS tebligat işlemlerinin yapılması için öncelikle düzenleyici tarafın resmi kaydı gerekir. Ardından işlem menüleri ve uygulama adımları sonrasında e-tebligat oluşturma ve gönderme yapılır. PTT tebligat sorgulama sırasında elde edilen bilgiler; UETS sisteminde kayıtlı olan tebligat bilgilerinin kullanılmasıyla bulunur. 

e-Tebligat Ne İşe Yarar? 

Tebligat düzenlemeleri hukuki işlem bildirimleri amacıyla yapılır. Son yıllarda dijital platformların her alanda işlevsel hale gelmesiyle tebligatlar için de elektronik düzenleme imkânı doğmuştur. Bu platformlar aracılığıyla işlemler için elektronik ortamda düzenlenen bildirim metinleri “e-tebligat” olarak adlandırılır. PTT e-tebligat sistemi olarak da bilinen UETS üzerinden kayıtlı kurum ve kişiler tebligat düzenlemesi, gönderimi yapabilir. 

E-tebligat SGK, barolar, kamu kurumları, noterler, mahkeme ve savcılıklar tarafından sistem aracılığıyla düzenlenebilir ve gönderilebilir. Bu yöntemin her e-dönüşüm faaliyeti gibi kendine özgü avantajları bulunur. 

Fiziki tebligat kullanımına kıyasla e-tebligat; kişisel veri korunması açısından daha güvenilirdir. Ayrıca hizmet kalitesi standartlarının yükseltilmesini sağlar. Ancak e-tebligatların en önemli avantajı vakit tasarrufudur. Fiziki tebligatların ulaştırılması haftalara varan sürelerde gerçekleşirken, e-tebligatlar saniyeler içinde muhatabına gönderilebilir. 

Kimler e-Tebligat Kullanmalıdır? 

Kanun aracılığıyla e-tebligat kullanmakla yükümlü kişi ve kurumların kapsamı belirlenmiştir. Buna göre ticari ve zirai kazancı olan kişiler ile kurumlar vergisi ödeyen mükelleflerin e-tebligat düzenlemesi zorunludur. Bu kişi ve kurumlar e-tebligat sorgulama işlemlerini sistem üzerinden giriş bilgileri ile yapabilir. Gönderdikleri tebligatların akıbetini, okunup okunmadığını sistem sayesinde takip edebilirler. 

Kimlerin e-Tebligat Kullanması Zorunlu Değildir? 

Kanun kapsamında e-tebligat yükümlülüğü olanlar; ticari ve zirai kazanç sahipleri ile kurumlar vergisi ödeyen mükellefler şeklinde belirtilmiştir. 

Vergi mükellefiyeti bulunmayan çiftçiler zirai gelir kapsamında yer alsalar bile e-tebligat düzenleme konusunda zorunlulukları yoktur. Öte yandan kurumlar vergisi haricinde vergi mükellefi olan kişi ve kurumlar da e-tebligat düzenlemekle yükümlü değildir. İcra tebligat işlemleri zorunlu olmayan kişiler için ilgili kurumlar aracılığıyla düzenlenir.  

Başvuru Nasıl Yapılır?  

Gerçek ve tüzel kişiler için e-tebligat başvuruları farklı uygulama adımlarına sahiptir. Çünkü başvuru sırasında bu iki tarafın beyanda zorunluluğu olan belgeleri farklıdır. Bu nedenle tasdik, ibraz ve başvuru süreleri gibi konularda gerçek ve tüzel kişi e-tebligat başvuruları farklılık gösterebilir. 

Şirketler için e-Tebligat Başvurusu 

E-tebligat sistemine geçiş zorunluluğu olan şirketler ve kurumlar için başvurular PTT tarafından kabul edilir. Sisteme kayıt ve uygulama yetkisi için başvuru sırasında istenilen belgelerin eksiksiz beyanı şarttır. Başvuru belgelerinin ve adımlarının ardından PTT – UETS sistemine şirketlerin kaydı yapılır. 

PTT’den e-tebligat başvurusu yapılırken şirketlerin uygulaması gereken adımlar ve başvuruya esas beyanlar şu şekildedir: 

• Devlet Teşkilatı Merkezi Kayıt Sisteminde kaydı olmayan başvuru adayları için dahil oldukları alternatif sisteme yönelik kayıt bilgileri beyan edilmelidir. 
• Kamu kurum ve kuruluşlarının UETS sistemine kaydı için DETSİS kayıtlarına ait işlem numaraları ve kayıt bilgileri dosyaya eklenmelidir. 
• Şirketler adına yapılan başvuruda kişi namına işlem görülecekse T.C. kimlik numarası ibrazı gerekir. 
• Tüzel kişinin MERSİS numarası ve kayıtları ile bu sisteme kaydı olmayan tüzel kişiler için tabi oldukları adres sistemine ilişkin bilgiler sunulmalıdır.  

Şirketler ve kamu kurumları için yapılan başvurular sırasında; işlemi yürüten kişinin yetki belgesi veya e-imzası gerekir. Bu işlemlerin gerçekleştirilmesi için yetki kapsamı yeterli olan kişiler, başvuru sırasında bu kapsamı ve güncel kullanım yetkisini ispat etmekle yükümlüdür. 

Bireysel e-Tebligat Başvurusu  

Gerçek kişiler için e-tebligat başvurusu yapmanın iki yolu bulunur. Bunlardan ilki form doldurma yoluyla vergi dairesine başvurmaktır. Matbu başvuru formları sisteme dahil olmak isteyen kişi tarafından doldurulur ve vergi dairesine fiziken teslim edilir. 

İkinci yöntemde dijital kayıt imkanları kullanılır. Online bireysel e-tebligat başvurusu adımları sırasıyla şu şekildedir; 

• GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) resmi internet adresinden vergi dairesi sayfasına giriş yapılır.
• Ardından kullanıcı girişi ve şifre işlemleri tamamlanır. Şifresi olmayan vatandaşlar kimlik numaraları ile doğrulama yapabilir. 
• Sisteme giriş sonrası e-tebligat sistemine kayıt için talep bildiriminde bulunulur. 
• Bu bildirim incelendikten sonra yetkili merciler başvuru sahiplerine SMS veya e-posta aracılığıyla sonuç bilgilendirmesi yapmaktadır. 

e-Tebligat Nasıl Görüntülenir? 

E-tebligat adresi nedir, nasıl görüntülenir ve hazırlanır gibi konular, özellikle kanun tarafından e-tebligat düzenlemekle sorumlu kişi/kurumlar tarafından merak edilir. 

Görüntüleme işlemleri için e-Devlet sisteminin de kullanılabildiği e-tebligat, GİB resmi adresinden giriş yapan kullanıcıların da görebileceği bir belgedir. Bu sistemler dışında üyelik sahibi olan UETS kullanıcıları da e-tebligat görüntüleme seçeneklerini kullanabilir. 

Gelen e-Tebligat Okunmazsa Ne Olur? 

Elektronik tebligatlarda fiziki gönderimlerin aksine kullanıcının okuma eylemi teslim almakla eş değer tutulmaz. Yani fiziki tebligat gönderimlerinde kişi ya da kurumlar bir tebligatı teslim almışsa o bilgilendirmenin yapıldığı kabul edilir. Ama elektronik ortamda fiziki teslim alımlardaki gibi bir durum olmadığından, tebligatın teslim alınması okunduğu kabulünü oluşturmaz.  

Tebligatın okunma konusu; 7201 sayılı Tebligat Kanunu ile düzenlenmiştir. Kanuna göre “E-tebligat muhatabın adresine ulaştıktan sonraki 5 gün sonunda yapılmış kabul edilir.” Sonuç olarak e-tebligatlar gönderildikleri andan itibaren teslim alınma ibaresi ya da okuma bildirimi olmasa bile aradan geçen beş günün ardından kanunen yapılmış sayılır. 

e-Tebligat İçin e-İmza Gerekli mi? 

E-tebligat işlemlerinin kurumlar adına yürütüldüğü başvuru ve takip süreçlerinde e-imza kullanımı gerekir. Kurumun temsilini gerçekleştiren kişilerin işleme yönelik yetki güncelliği ve kapsamı e-imza ile ispatlanır. Bu sebeple kurumlar veya şirketler için elektronik tebligat işlemlerini yapan kişilerin e-imza kullanması gerekir. 

e-Tebligat Başvurusu Yapmayanlar Sorun Yaşar mı? 

E-tebligat kullanımı için başvuru yapmak kanun gereği mükellefiyeti bulunan kişi ve kurumlar için zorunludur. Bu kapsam haricinde sisteme başvuru zorunluluğu olmayan gerçek ve tüzel kişiler için herhangi bir yaptırım bulunmaz. Ancak tebligat göndermede elektronik düzenleme kapsamına alınanların, zorunluluğu takip eden süreçte başvuru yapmaması halinde usulsüzlük cezası alması söz konusudur. Usulsüzlük cezası 1.300 TL’dir. 

e-Tebligat Ücretli mi? 

Elektronik tebligat kullanan kişi ve kurumlar için merak konusu olan hususlar; e-tebligat neden gelir, ücreti ne kadardır, nasıl başvuru yapılır gibi başlıklardan oluşur. Bunlar arasında özellikle ücretlendirme konusu, çeşitli kotalara göre uygulandığı için detaylı bilinmesi gereken bir konudur. 

E-tebligat iletim ücretleri 0-50 MB arası 6,50 TL olarak uygulanır. Saklama yani arşiv alanları için ödenen ücretlerde kotalı ücretlendirme tarifesi bulunur. Bu tarifeye göre 100 MB kotalı alan için herhangi bir ücret alınmaz ancak yıllık 1 GB kotaya 120,00 TL ücret ödenmelidir. 

Şirket Yönetiminde Dijital Güç Sizinle! 

Norma sayesinde şirketiniz için ihtiyaç duyduğunuz tüm finansal işlemlere kolayca ulaşabilirsiniz. Kuruluşu dahil olmak üzere şirketiniz için gereken tüm ön muhasebe, e-dönüşüm ve finansal danışmanlık hizmetleri Norma ile tek platformda!