Gümrük Vergisi Nedir? Muafiyet Şartları Nelerdir?

Gümrük Vergisi Nedir? 

Yurt dışı alışveriş gümrük vergisi dahil olmak üzere kendi içinde kategorilere ayrılan vergilerden biri gümrük vergisidir. Gümrük vergileri; dış ticaretle uğraşan kişilerin ürün girişlerinde ödemekle yükümlü olduğu vergi türüdür. Bu vergi hesaplanırken malın çeşidi, menşei, hacmi gibi pek çok unsur önemli bir rol oynar. Her ürünün ait olduğu kategori ve bu kategorilerin vergi oranları kanun yoluyla belirlenir. Dolayısıyla dış ticarette gümrük vergisi neye göre hesaplanır bilmek isteyenlerin ilgili kanunda kategorileri incelemesi önemlidir.  

Gümrük Vergisi Nasıl Hesaplanır?  

Gümrük vergisi nasıl hesaplanır sorusu özellikle dış ticaret mensupları için merak konusudur. Bu hesaplama yapılırken, çeşitli ürünlerde farklı vergi oranları uygulandığı bilinmelidir. 

Gümrük vergilerinde hesaplama yapmak için öncelikle eşyanın tutarı sınıflandırılır. Eşya bedelinin 150 Euro’yu aşmadığı kişisel kullanım ürünleri için vergi oranı %0’dır. 

Yurt dışı kargo gümrük vergisi hesaplama işlemlerinde mükelleflerin dikkate alması gereken vergilendirme oranları şu şekilde sıralanabilir: 

• Kitap, basılı yayın eşyaları vb. için maksimum 150 Euro baz alındığında %0,
• AB (Avrupa Birliği) üyesi ülkelerden gelen ya da bu ülkelere gönderilen ürünlerde %18 
• Amerika gümrük vergisi hesaplama işlemleri için AB ülkesi olmayan devletler kategorisine ait ek %20 oranında vergilendirme baz alınır. 
• AB üyesi olmayan ülkelere ürün gönderim ve alımı için %20, 
• ÖTV kanununda ekli listeye dahil eşyalar için diğer vergilere ek olarak %20 gümrük vergisi oranı hesabı yapılır. 
• İngiltere gümrük vergisi hesaplama AB üyeliğinden çıktığı için ek %20 vergiye dahildir.

Gümrük vergisi ödemekle yükümlü kişi ve kurumlar için vergilendirme oranları oldukça önemlidir. Çünkü gümrük vergilerinde malın cinsi ve hacmine ek olarak, gönderim ya da alım yapılan ülkelerin de önemi vardır. Bazı ülke veya birlikler için indirim ve muafiyet uygulanabilir. 

Gümrük Vergi Oranları Tablosu 

30.12.2021 tarihli ve 31705 mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 2022 yılı Türk Gümrük Tarife Cetveli ve 31.12.2021 tarihli ve 31706 3. mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalat Rejim Kararı ve İlave Gümrük Vergisi Kararı ekinde yer alan listeler Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığının web sitesinde yer almaktadır.

Gümrük Vergisi Nasıl Ödenir?  

Yurt dışı alışveriş gümrük vergisi ödemeleri beyannameye bağlıdır. Gümrük beyannamesi numarasıyla birlikte Gümrük Saymanlık Müdürlüğüne ve yetki sahibi kamu bankalarına ödeme yapılabilir. “Gümrük vergisi nereye ödenir?” sorusunu merak edenler için, bu bankalardan bazıları; Ziraat Bankası, Vakıfbank, Vakıf Katılım Bankası, Halkbank, Emlak Katılım Bankası olarak sıralanabilir. 

Gümrük Vergi Kodları Ne Anlama Gelir? 

Gümrük vergisi ne zaman ödenir ve ödenirken hangi kodlar kullanılır gibi konular mükellefler tarafından dikkate alınmalıdır. Vergi ödemeleri ve beyannamelerinde kullanılmak üzere, vergi çeşitlerine tanımlanmış kodlar bulunur. Bu kodların amacı vergi türünün belirlenmesidir. 

Kendi içinde de farklı kategorilere ayrılan vergiler için ana kodlara bağlı alt kodlar kullanılabilir. Gümrük vergi kodları; hesaplama, beyan ve ödeme işlemlerinde vergi türünün ne olduğu, hangi oranlara tabi olduğu ve muafiyet bilgilerinin tanımı için kullanılır. 

Gümrük Vergi Muafiyeti Nedir? 

Vergi muafiyeti; devlete ödenmesi zorunlu vergilerden kanun yoluyla belirlenmiş şartlara ve limitlere uygunluk halinde muaf olma hakkıdır. Bu hakların kapsamı ve uygulama biçimleri Gümrük Kanunu’nun 167. maddesi ve 4458 sayılı kanunun 2009/15481 kararında açıkça belirtilmiştir. Gümrük vergisini kim öder, kimler muaf tutulur ve nasıl muafiyetten yararlanılır gibi hususlarda açıklamalı bilgilere; Gümrük Kanunu aracılığıyla ulaşılabilir.  

Gümrük Vergisi Muafiyetinden Kimler Yararlanabilir? 

Gümrük vergisi muafiyetinden; Genelkurmay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı gibi kamu ve kamuya bağlı kurumlar ile kanunda ayrıca belirtilen kuruluşlar yararlanabilir. Bu kurum ve kuruluşların yapacağı her türlü araç, yazılım, teçhizat, makine, cihaz ve malzeme muafiyet kapsamında yer alır. 

Gümrük Vergisi Muafiyeti Hangi Ürünlerde Geçerlidir? 

Gümrük vergisi muafiyetine dahil olan ürünlerden bazıları; değeri maksimum 150 Euro olan, ticari kazanç amacıyla kullanılmayan eşyalar, gerçek kişilerin serbest dolaşımda getirebilecekleri şahsi eşyalar, üç yaşından küçük ve gerçek kişilere ait motorlu nakil araçları, her türlü kullanılmış ev eşyası, evlilik için Türkiye’ye gelen kişilerin çeyizleri, miras hakkıyla elde edilen kişisel eşyalar olarak sıralanabilir. 

Gümrük Vergisi Ödenmezse Ne Olur? 

Gümrük vergisi ödenmezse ne olur sorusunu merak eden mükellefler için en kapsamlı yanıt Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Kanunu’nda yer alır. Bu kanının 6183 sayılı maddesindeki hükümlere göre verilen süre içinde ödenmeyen vergi borçları (gümrük vergisi dahil) vade tarihinden itibaren tahsil gününe kadar geçen süre baz alınarak zamma uğrar. Dolayısıyla ödeme yapılmayan her gün zaman uygulamasına tabidir. Ayrıca ödememe işleminin sebep olduğu vergi ziyaının türüne göre farklı maddi cezalar da ilgili kanun hükümlerinde belirlenmiştir. 

Şirket Sahiplerinin ve Şirket Kurmak İsteyenlerin Güvenilir Adresi; Norma! 

Norma, kendi işini kurmak isteyen girişimciler ve şahıs şirketi sahipleri için A’dan Z’ye şirket yönetiminin destekçisidir. Ön muhasebe işlemlerinden e-dönüşüm uygulamalarına kadar sayısız kategoride hizmet Norma’yla tek platformda toplanır. Ücretsiz şirket kuruluşu danışmanlığından faydalanmak ya da şirketinizin için e-dönüşüm sürecini kolaylıkla tamamlamak için Norma’yı seçin!