
Bu yazıda neler var?
Kelime anlamı “indirim” olan iskonto; genel olarak mali işler, muhasebe ve ticari alışverişlerde kullanılan kavramlar arasında yer alır. İtalyanca kökeni “sconto’” olan kelimenin Türkçeleşmesi sonucu, iskonto olarak anıldığı bilinir. Özellikle bankacılık, sigortacılık, ticaret, alışveriş ve finans iletişimlerinin vazgeçilmez kavramlarından biri olarak kullanılır.
İskonto terimi, anlam bakımından finansal değerlerde yapılan indirimleri ifade eder. Ürün ya da hizmetlerin asıl fiyatları ile indirim miktarının uygulanması işlemine iskonto hesaplama denir.
İskonto hesaplamanın uygulanan indirim modeli, oranı ve fiyatlandırma endeksi gibi farklı unsurlarla ilişkisi bulunur. Bir alışveriş sırasında alıcı için yapılan indirimin asıl fiyat üzerinden hesaplanmasıyla, bir alım esnasında yapılan indirimin maliyet hesaplarına iskonto olarak geçmesi farklı işlemler gerektirebilir.
İskonto Nedir?
İskonto; alım-satım, borçlanma, alışveriş, ticari hareket veya çeşitli finansal işlemler için yapılan indirim ve oranlarını ifade eder. Bu kavramın temel kullanım alanları; bankacılık ve sigortacılık, finans hareketleri, ticari hareketler, borçlanma ve alacak tahsilleri şeklinde sıralanabilir.
Bir işlem için uygulanan indirim oranının uygulanmasına finans literatüründe iskonto, işlemler için atanan indirim kredilerine iskonto kredisi adı verilir. İndirim iskonto işlemlerinin her biri ait olduğu kategoriye göre farklı oranlara tabi tutulabilir.
İskonto türleri kendi arasında; peşin iskonto, miktar iskontosu, mevsimlik iskonto, grup iskontoları, müşteri iskontosu şeklinde ayrılır. Uygulama kategorisine bağlı olarak çeşitli iskonto türleri oluşturulması mümkündür.
Kredi ve borçlar söz konusu olduğunda, iskontolar fiyat şeklinde değil oran bazında uygulanır. Dolayısıyla alışlarda, satışlarda, borç ve alacaklarda yapılan iskontoların hesaplama teknikleri farklılık gösterebilir.
“İskonto nedir?” sorusunu merak edenlerin, bu farklı teknikler ve uygulama alanlarından da haberdar olması gerekir. Çünkü farklı indirim ve iskonto yöntemlerinde farklı matematiksel veriler ve işlemler gerekebilir.
Çin’den ürün getirme ve satma yöntemleri, ürünler üzerinde indirim uygulama metotları, indirimli ve indirimsiz fiyat bulma formülleri gibi sayısız araştırma alanı ticari yaşamın vazgeçilmez unsurları arasında yer alır ve nitelikli şekilde bilgi edinilmesi önemlidir.
İskonto Hesaplama Nasıl Yapılır?
XML bayilik veren firmalar, şahıs şirketleri, ortaklıklar veya farklı ticari tüzel kişilikler fark etmeksizin, alışveriş sirkülasyonunda yer alan her temsil yönetimi için iskonto hesabı oldukça mühimdir. Basit iskonto hesaplama işlemlerinde kullanılan genel formül 100 (yüz) formülü olarak adlandırılır.
Hesaplayacağınız iskonto türü alt kategori türlerinden biri değilse, genel olarak yüz formülü üzerinden iskonto hesaplaması yapabilirsiniz. Bu formül uygulanırken, 100 sayısından uygulanmak istenen iskonto oranının çıkarılması gerekir. Ardından çıkan sonuçla normal fiyatlandırma tutarı çarpılır ve sonuç 100’e bölünür.
Örneğin; satış fiyatı 400 TL olan ürün için %20 iskonto uygulanmak istediğinde, 400 x (100-20)/100 şeklinde formüle edilerek hesaplama yapılır. İşlem sonucunda ürünün iskontolu fiyatı 320 TL olarak hesaplanır.
İskonto (İndirim) Oranı Nasıl Hesaplanır?
İskonto tutarı hesaplama işlemlerinden biri de oran hesaplamalarıdır. İndirim uygulanan fiyatların normal fiyat değerleriyle arasındaki farkın bulunması, iskonto oranını verir. Bir ürün veya hizmetin satışı sırasında, indirimli fiyat uygulanıyorsa indirimden önceki fiyat tutarından bu birimin çıkarılması gerekir. Daha sonra çıkan tutar normal fiyata bölünür ve sonuç 100 ile çarpılır.
Örneğin: iskontolu şekilde 50 liraya satılan bir ürünün normal fiyatı 100 TL’dir. Buna göre; 100-50/ 100 x 100 formülü sonucunda yüzde iskonto hesaplama yapılır. Ürünün indirim oranı %50 olarak bulunur.
İskontolu (İndirimli) Fiyat Nasıl Hesaplanır?
İskonto uygulamalarında dikkat edilmesi gereken en mühim işlemlerden biri fiyat hesaplamalarıdır. İndirim oranların baz alınarak yapılan bu hesaplamalar ile ürün ya da hizmetin satış fiyatı elde edilir. Dolayısıyla iskonto oranı belirlenmiş satışlar için belirli bir formül kullanılmalıdır.
Örneğin; normal fiyatı 100 lira olan bir ürün için iskonto oranı %30 olarak belirlenmiştir. Buna göre; 100 x 30 / 100 formülü ürüne yapılan indirim tutarını verir. Sonuç 30 TL’dir ve bu indirim tutarı ürünün normal fiyatından çıkartılır. 100 – 30 işlemiyle 70 TL olarak bulunan sonuç ürünün indirimli fiyatıdır.
İndirimsiz Fiyat Nasıl Hesaplanır?
2022 gelir vergisi dilimleri ve istisnaları kadar merak konusu olan bir başka soru indirimsiz fiyat hesaplamalarına ilişkindir. Bu bağlamda ürün ya da hizmetlerin KDV iskonto hesaplama yapılmadan önce indirimsiz fiyatları bulunmalıdır.
İndirimsiz fiyat hesaplamalarında 100 formülü kullanılabilir. Bu formülün uygulandığı işlemlerde, indirimli satışa sunulan ürün ve hizmetlerin, normal satış fiyatı elde edilir. Örneğin; %20 indirimle satışa sunulan bir ürün için 320 TL fiyat belirlenmiştir. Bu durumda 320 x 100 / (100-20) formülüyle indirilen tutar 80 TL bulunur. Bulunan indirim tutarı mevcut satış fiyatı olan 320 TL’ye eklenerek, ürünün indirimsiz fiyatı 400 TL olarak hesaplanır.
Ön Muhasebe İşlemlerinizi Norma ile Pratik Hale Getirin
İşinizi kurmadan evvel şirket açmak ve yönetim araçlarını nitelikli kullanmak üzerine detaylı bir araştırma yapmanız önemlidir. Çünkü bu hizmetlere nitelikli şekilde ulaşmak iş yaşamında üstün performans sağlar.
Norma iş birliği ile işinizi kurmaya karar verdiğiniz an şirket kuruluş işlemleri adınıza gerçekleşir. Öte yandan ücretsiz ön muhasebe işlemleri ve tek ekranda onlarca yönetim aracı avantajını da Norma sayesinde elde edersiniz.
Cari hesap takibinden bankacılık talimatlarına kadar sayısız hizmet, tek tıkla Norma’da! Siz de uzman desteğiyle işinizi kurmak ve büyütmek için hemen Norma’ya geçin!
Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi ve Halkla İlişkiler Bölümlerinden mezun olan Elif Yeşim Işılganer, 2000 yılından bu yana çalışma hayatına Muhasebe Uzmanı olarak devam ediyor. LinkedIn
Kategoriler
Çok Okunanlar
Şirketinin Ön-Muhasebesini Ücretsiz Yönet!
Fatura kesme, nakit akışı yönetimi ve gelir-gider takibi gibi ihtiyaçlarını Norma hesabınla entegre ve ücretsiz yönet.