Kasa Hesabı Nedir, Nasıl Tutulur?

Kasa hesabı; işletmelerin günlük kasa hareketlerinin not edildiği muhasebe kayıt alanıdır. Bu alanda şirket kasa hesabı tutma işlemi yapılır ve tüm hareketler kaydedilir.

Nakdi hareketlerin kayıt altına alınmasını sağlayan kasa hesabı, şirketin faaliyet raporu ve muhasebe işlemleri açısından kritiktir. Çünkü nakit yönetiminde bu veriler kullanılarak hesaplamalar ve planlar yapılır. Bu durumda kasa hesabının eksiksiz şekilde tutularak muhasebe kayıtlarına hizmet etmesi sağlanır.

Firmanızın muhasebe kayıtları, güncel veri akışı ve kurumlar vergisi gibi vergi ödemeleri ile ilgili güvenilir bir sistem yaratmak için kayıt alanlarının işlevsel yönlerine dair bilgi edinmeniz yönetimde avantaj sağlar. 

Kasa Hesabı Nedir? 

Kasa hesabı; işletmelerin nakit hareketlerinin kaydedildiği hesaptır. Bu hesap üzerinde kayıt yapılırken “Dönen Varlıklar” alanına ait hesaplardan biri olan “100 Kasa Hesabı” kodu kullanılır. Bu kodun temel işlevi kasa hareketlerinin eksiksiz olarak kaydedilmesidir.

Aktif karakterli hesaplardan biri olan kasa hesabı; nakit girişlerindeki artışlarla borçlanır ve azalışlarla alacak yönünde kayıt yapar. Şirketinizin muhasebe kayıtları sırasında en sık kullanacağınız hesaplar arasında kasa hesabı yer alır. Aynı zamanda kasa hesabı, yıl sonu hareketleri için muhasebe takibinde de kullanmanız gereken önemli hesaplardan biridir. 

Kasa Hesabının İşleyişi 

Kasa hesabı işlemleri sırasında yapılan artışları (borç hareketleri) ve azalışları (alacak hareketleri) kaydetmek, hesabın işleyiş şekli açısından önem arz eder.

Bir T tablosu üzerinden düşünülürse, kasa hesabına ait kayıtlar sağ ve sol kanat olarak da ayrılabilir. Kayıt yaparken dikkate almanız gereken, T tablosunda kasa hesabına ait girişlerin ne şekilde yapılacağını bilmektir. Çünkü bu tabloda nakit girişleri “borç”, nakit çıkışları “alacak” olarak kaydedilir. Kasa hesabına kayıt sırasında borçları sol tarafa, alacakları sağ tarafa yazmanız gerekir.

Kasa hesabına ait T tablosunda işlem yaparken farklı işletme hesaplarını ilgilendiren kayıtlar için yevmiye kaydı açılır. Yevmiye kaydı sırasında kasadaki nakit giriş - çıkışlarıyla ilgili başka bir hesap kodu varsa orada da eş zamanlı işlem yapılmalıdır. Örneğin; firmanın banka hesabından kasaya nakit aktarıma gerçekleşirse, aynı anda hem kasa hem de banka hesap kaydı için işlem yapılır. Aynı anda işlem yapılması gereken hesaplar, artış ve azalış durumlarına göre alacak veya borç kaydı içerir. Firmanızın nitelikli muhasebe kaydı için kullanılan programlarda da bu şekilde bir işlem ilişkisi bulunur. 

Kasa Hesabında Yıl Sonu İşlemleri Nasıl Yapılır? 

“Kasa hesabı nasıl tutulur ve işlemlerin sonunda yıllık hesaplamalara nasıl dahil edilir?” sorusu kayıtlar açısından oldukça kritiktir. Çünkü kasa hesabı işlemleri, tıpkı diğer kayıt kolları gibi yıl sonu işlemlerine doğrudan etki eder.

Şirketinizin yıllık hareketlerini envanter değerlendirmelerine dahil etmek için eksiksiz bir kasa hesap kaydına ihtiyacınız vardır. Bunu sağlamanın en verimli yollarından biri de program desteğinden faydalanmaktır. Bu sayede geleneksel yöntemlerin aksine; günlük, aylık ve yıllık hesaplamalar için entegre bir kayıt sistemi oluşturabilirsiniz.

Kasa hesabı yıl sonu işlemlerini gerçekleştirmek kanuni sorumluluklar için de gereklidir. Dolayısıyla işletmeye ait nakit hareketlerinin bütüncül şekilde incelenmesi, kasa hesabı hareketlerinin kaydıyla mümkündür. Yapılan sayım sonrasında firmaya ait kasa mevcudu, kayıtlarda bulunan borç bakiyesi ile karşılaştırılır. Böylece hesap sonunda yıllık nakdi değerlere dair en net hesaplamalar yapılabilir.  

Envanter İşlemi 

Envanter; işletmenizin belirlenen tarihlerdeki alacak, borç ve varlıklarını saymak için kullanabileceğiniz muhasebe işlemidir. Aynı zamanda envanter işlemiyle firmaya ait kasa mevcudu tespiti de yapılır.

Firmanızın kasa hesabına ait borç-alacak karşılaştırması sonrasında, dönen varlıklara ait kalemlerden en hacimlisi için tespit hesabı yapabilirsiniz. Belli dönemlerde kasa hesabı üzerinden karşılaştırma ve hesaplama yapılması ve tutanak kaydının alınması önemlidir. Bu sayede işletmenin mevcut varlıklarına dair güncel bilgi akışı sağlanır.  

Değerleme İşlemi 

100 kasa hesabı kayıtlarında yalnızca TL cinsinden değil, döviz cinsinden de işlem yapılabilir. Değerleme işlemi, farklı para birimleri arasında takip ve karşılaştırma yapmanızı sağlar. Böylece işletmenin kâr – zarar hesaplarından, kurumlar vergisi hesaplamalarına kadar pek çok alanda kayıt kaynağı oluşturulur. Bu kaynaklar üzerinden firmanın sahip olduğu varlıklar ve kazançlar da takip altına alır. En önemli konulardan biri değerleme sisteminin işletmeye ait gelirlerin verilerini, TL hesabına yönelik sağlamasıdır.

Ay sonu değerlendirmeleri, yıl sonu hesaplamaları gibi dönemsel işlemlerde değerleme sistemi kullanılır. Muhasebeci bu hesaplamaları şirketin satış yaptığı para birimi ve TL karşılığı üzerinden yapar. Gelir vergisi başta olmak üzere elde edilen kazançla ilgili yasal sorumluluklar açısından bu eşitleme işlemleri önem taşır.

Şirketinizde verimli dönem hesapları yapabilmek ve nitelikli değerleme sistemleri kurgulamak, yönetimsel kolaylık sağlar. Bunun için en verimli yöntem, entegre programlar edinerek kapsamlı kayıt hizmeti almaktır. 

100 Kasa Hesabı Nedir? 

100 kasa hesabı; işletmelerin muhasebe kaydı sırasında kullanılan kayıt kategorilerinden biridir. Bu hesap “Dönen Varlıklar” başlığı altında yer alır. 
Kayıt sisteminin önemli bir parçası olan kasa hesabı, işletmeye ait tüm nakit işlemlerinin takibini sağlar. Böylece hem sistemde bulunan diğer hesaplarla olan ilişki hem de muhasebe kaydının nakit bölümünde veri elde edilir. Bu veriler firmanızın envanter ve bilanço dönemlerinde ana kaynaklardan biri olarak kullanılır. Kasa hesabı hem TL hem de döviz cinsinden işlemler için kayıt yapılabilir. 

Örnek Uygulamalar 

Kasa hesabı örnek işlemleri arasında peşin bedelle mal satışı yapmak, banka hesabından kasaya para göndermek, peşin bedelle mal alımı yapmak, senetli borcun nakit olarak ödenmesi gibi hareketler yer alır.

İçerisinde nakit alışverişi bulunan tüm işlemler için firmanıza ait muhasebe kayıtlarında kasa hesabını kullanmanız şarttır. Böylece nakit akışındaki değişimleri ve diğer hesaplarla olan ilişkiyi nitelikli şekilde takip edebilirsiniz. 100 kasa hesabı örnekleri ile işletmenize ait kayıtlar için hangi işlemleri yapmanız gerektiğini net olarak öğrenebilirsiniz. 

Peşin Bedelle Yapılan Mal Satışları  

Mal satışları sırasında firmanın ödeme aldığı birim nakitse, muhasebe kaydında kasa hesabı kullanılır. Örneğin, işletme müşterisine yaptığı 10 bin TL tutarındaki satış için ödemeyi nakit almışsa, kayıt işlemleri için kasa hesabının kullanması gerekir. Firmaya ait kasa hesabına artıştan dolayı borç kaydı yapılır. 100 kasa hesabı nakit satışa bağlı olarak 10 bin TL borçlandırılır. 

Banka Hesabından Kasaya Para Gönderimi 

Firmanız banka hesabında bulunan 20 bin TL nakit parayı kasaya aktarırsa, bu işlem için muhasebe kaydı tutmanız gerekir. Çünkü işletmenizin banka hesaplarında bir azalma olurken, kasa hacminde bir artış yaşanır.

Nakdin girişiyle birlikte işletmeye ait 100 kasa hesabı 20 bin TL borçlandırılır ve 102 bankalar hesabı 20 bin TL alacaklandırılır. Bankalar hesabı da tıpkı kasa hesabı gibi aktif karaktere sahip hesap türlerinden biridir ve “Dönen Varlıklar” başlığında yer alır.  

Peşin Bedelle İşletmeye Mal Alışı 

Firmanıza mal alırken, ödemeleri nakit olarak yaparsanız muhasebe kaydı için kasa hesabını kullanmanız gerekir. Örneğin; tedarikçiden alınan 10 bin TL değerindeki mal için işletme ödemeyi nakit yapmıştır. Bu durumda kasadan para çıkışı olması nedeniyle 100 kasa hesabına alacak yazılır. Aynı anda 153 ticari mallar hesabı mal girişi olduğu için borçlandırılır ve satışın KDV dahil olmadığı hallerde KDV değeri ayrıca belirtilir.  

Senetli Borcun Nakden Ödenmesi 

Senetli borçlar çeşitli vadeler üzerinden işletmenin borç alması ve karşılığında senet imzalanması şeklinde oluşur. Bu borçlar için yapılan nakit ödemelerde kasa hesabına yönelik işlem yapılır.

Örneğin; bir firma B işletmesinden aldığı 30 bin TL’lik borç için nakit ödeme yaparsa, ödenen tutar için kasa hesabı alacaklandırılır. Eş zamanlı olarak işletmeye ait 321 borç senetleri hesabında azalma olacağından, bu hesapta da borçlanma kaydı yapılır. Böylece firmaya ait nakit çıkışı ve borç ödeme hareketleri kayıt altına alınır. 

Kasa Hesabında Yabancı Paraların Değerleme İşlemleri 

Kasa hesabında nitelikli bir takip sistemi oluşturmak için kayıtların para birimlerine göre yapılması önemlidir. Çünkü işletmeler çalışma alanına bağlı olarak kazançlarını ve borçlanmalarını farklı para birimleri üzerinden yönetir. Bu durumda kayıtlar için de bu birimlere uygun bir takip sistemi yaratılır.

Kasa hesabında yardımcı paraların değerleme işlemleri şu şekilde gerçekleşir: 
    • Yabancı para birimleri için kasa hesabının altında yardımcı izleme hesapları açılır. 
    • Kasaya girişi yapılan yabancı para birimleri, o tarihte Merkez Bankası tarafından belirlenen TL karşılıklarına göre alt hesaba kaydedilir. 
    • Kasadan çıkışı gerçekleşen yabancı para birimleri için de Merkez Bankası’na ait kur değerleri baz alınır. 
    • Kasaya girişi yapılan para birimlerinin değeri, sonraki kullanımlar sırasında yükselmişse aradaki farkın Kambiyo Kârları hesabına kaydedilmesi gerekir. 
    • Kasadan çıkışı yapılan paralarda ilk elde edildikleri tarihe göre kur düşüşü olursa, işletmenin muhasebe kaydı Kambiyo Zararları üzerinden yapılmalıdır.

Dönem sonu işlemlerinin yapıldığı dönemde firmanıza ait Kambiyo Kâr ve Zarar hesapları arasında karşılaştırma yapılması önemlidir. Bu sayede yabancı para birimleriyle yapılan işlemlerin, işletme varlıklarına getirdiği kâr ve zararlar tespit edilebilir.  

Satıcılara Olan Borcun Döviz ile Ödenmesi 

Borç ödemeleri için farklı para birimlerini kullanıyorsanız, muhasebe kayıtlarında da bu birimler ve TL cinsinden değerler arasında bir hesap bağı kurmanız gerekir. Dolayısıyla işletme borçlarında kullanılan döviz cinsinin değerleme işlemi yapılmalı ve ilgili hesaplara veri kaydı gerçekleştirilmelidir.
Satıcılara olan borçların döviz cinsinden ödenmesi bu işlemlere örnek olabilir. A işletmesine ait 27 bin TL değerindeki borç için işletme 2.500 euro tutarında bir ödeme yapmış olsun. Bu durumda işletmeye ait kasa alt hesabındaki döviz varlığında bir azalma olur ve o hesaba alacak kaydı yapılır.   

Dönem Sonu Döviz Değerleme İşlemleri 

Dönem sonu işlemleri sırasında değerleme karşılaştırmaları yapılarak, işletmenin döviz varlıkları kayıt altına alınır. Değerleme işlemleri, firmanızın satış veya tahsiller sonrası elde ettiği dövizlerin, güncel kurlar üzerinden TL cinsine çevrilmesini sağlar. Böylece kasa hesabı sırasında işletmenin ne kadar nakit varlığı olduğu TL olarak hesaplanabilir.

Örneğin; firmanızın kasasında dönem sonu hesabına göre 1000 dolar ve 1500 ruble bulunuyorsa, değerleme işlemi ile TL cinsinden varlık hesaplaması yapabilirsiniz. Güncel kura göre 1 dolar: 10 TL’ye, 1 ruble: 1 TL’ye eşitse, işletmenin kasasında TL cinsinden 11.500 TL varlık mevcuttur. 

Norma ile Şirket Hesabınızı ve Muhasebe İşlemlerinizi Tek Platformdan Yönetin 

Firmanız için güvenilir ve işlevsel bir muhasebe kayıt sistemi oluşturmak, işletme yönetiminde iş yükünüzü azaltır. Hem firmanın yasal sorumlulukları hem de kazanç odaklı iş takibinin yapılması için kullanılan kayıt programları verimli bir ortam sağlar. Ücretsiz ön muhasebe programı kullanan işletmeler, kasa takibi ve nakit akış yönetiminde pratik yönetim avantajı sağlar.

Norma ile işletmenizin ihtiyaç duyduğu tüm cari takip ve ön muhasebe işlemlerini tek ekrandan yönetebilirsiniz. Aynı zamanda entegre muhasebe sistemi sayesinde, banka hesapları ve muhasebe kayıtları için interaktif bir kullanımdan faydalanabilir, işletme yönetimi sırasında Norma iş birliğinin getirdiği ayrıcalıkları keşfedebilirsiniz!