TR | EN

TL Ticari Kredi Kullanımını Sınırlayan BDDK Düzenlemesi

Bihter Tunç Bihter Tunç | 20.10.2022

TL kredi kullanımı BDDK tarafından yapılan düzenlemelerle dizayn edilir. Bu düzenlemeler sonrasında, bankalar mevcut politikalarını belirler. Uygulama şartları, adımları, kabul ve ret durumları BDDK tarafından şekillendirilir.

Tüm bankalar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu kararlarına uygun biçimde kredi dağıtmak zorundadır. Bu bağlamda son yapılan düzenlemeyle birlikte TL kredi döviz sınırlaması ile ilgili yeni bir karar açıklandı. Bu karara göre banka kredi kullandırma sınırları ve şartları yeniden şekillendi. 

Sektörel talepler ve önerilerden sonra alınan kararla birlikte hem bankalar için hem de şirketler tarafından kolaylaştırıcı limit değişiklikleri yapıldı. BDDK kredi düzenlemesinde bulunan ayrıntılar hem şirket sahiplerini hem de bankaları ilgilendiriyor. Ancak şirket sahipleri için daha detaylı ve işlevsel biçimde incelenmesi gereken son düzenlemeyi sizler için derledik. 

TL Kredi Kullanımı Sınırlamasına İlişkin BDDK Kararı 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, ticari krediler ve TL kredi kullanımına ilişkin son düzenlemesi ile yeni kurallar belirledi. Bu karara göre kredi kullanımından sonraki süreçte beyan doğruluğuna ilişkin bir denetim süreci işletilecek. 

YMM onaylı şekilde bankalara sunulan ve bağımsız denetçiler tarafından yürütülen söz konusu evraklar, aksi tespit edilmesi halinde kredi iptaline sebep olabilecek. Ayrıca yanlış veya eksik beyana bağlı iptallerden kaynaklanan mali zarardan başvuru sahibi sorumlu olacak. 

Vergi dairelerine sunulan tabloların dikkate alınacağı TL-döviz kredi sınırlandırmaları da yine son kararın içinde yer aldı. VUK düzenlemeleri ile belirlenen vergi dönemleri dahil olmak üzere tüm ödemeler için vergi dairesi tabloları kullanılacak. Ticari ve döviz endeksli kredilerin, hangi kura göre işleyeceğine yönelik ayrıntılar da son kararda detaylı biçimde açıklandı.  

Açıklamaya İlişkin Detaylar 

BDDK tarafından yapılan ve kredi kullanımını sınırlandıran karara ilişkin detaylardan ilki bağımsız denetimle ilişkili. Şirketlerin bağımsız denetime tabiliği için bankaların tereddüt yaşamaması adına kararda pek çok mekanizma devreye sokuldu. 

Bu bağlamda şirketlerin bağımsız denetimi için YMM veya bağımsız denetçilerden alınan evrakların SMMM kayıtlarıyla birlikte sunulmasına dair karar alındı. 

Bankaların kredi kullandırdığı müşterileri haricindeki 3. taraflara ödeme taahhüdünde bulunması, DBS (doğrudan borçlanma) olarak adlandırılır. Son BDDK düzenlemesine göre 3. taraf ödemelerini içeren kurumsal krediler ve tedarikçi finansman aktarımları sınırlamanın dışında bırakıldı. Aynı zamanda ticari kredi sınırlaması BDDK tarafından açıklandı ancak ticari yaşamın olağan uygulamalarını engelleyecek türden alt limitler kararın kapsamına alınmadı.

 

Kararda Sonradan Yapılan Değişiklikler  

Karar yayınıyla Türk lirası kredi kullanımına döviz sınırlaması getiren BDDK, karar sonrası değişiklikler için aşağıdaki temel kuralları duyurdu: 

  • 660 nolu KHK (Kanun Hükmünde Kararname) aracılığıyla bağımsız denetime dahil edilen şirketler için geçerli sınırlamalar ilgili kararda açıklandı. 
  • Şirketlerin nakit (altın, kur endeksli döviz, nakit kabul edilen menkul vb.) toplam 15 milyon TL tutarını aşmamak üzere kapsam dışı kaldı. 
  • Şirketlere ait YP varlıkları için getirilen sınıra göre, aktif toplam veya son yıla ait net satış hasılatının büyük kısmının %10’luk dilimi aşmamasına karar verildi. 

Karara İlişkin İstisna Durumlar 

Ticari kredi BDDK kararı uygulamasının belirli istisnaları bulunur. Bunlar arasında yer alan en önemli konulardan biri yabancı para pozisyon açığı ile ilgilidir. Başvuruda bulunacak şirketler, yabancı para varlıklarındaki açıkla ilgili olarak 3 aylık dönemlere ait fazlalık bildirmeleri durumunda, kararda yer alan limit uygulamalarına dahil edilmez. 

Ticari kredi BDDK kararı ile birlikte uygulanacak istisnai kararlardan bir diğeri, limit üstü varlık açıklaması yapan şirketlerin TL cinsinden kredilerini kapsar. Bu bağlamda ilgili şirketler, varlıklarının fazlalıklarını açıkladıktan sonra, TL cinsinden nakit kredilere limit aşımı olması durumunda da başvuru yapabilir. TL kredi zorunlu karşılık kuralları bu başvuru sürecinde de geçerlidir. 

Hangi Şirketler Karar Kapsamındadır? 

BDDK kararına bağlı olarak düzenlenen döviz-TL kredi kullanım süreçlerinde, kredi başvuruları için limit konulan şirketler mevcuttur. Bu şirketler arasına her türlü ticari TL cinsi krediyi kullanacak şirket dahil edilmiştir. Ancak bu dahil olma durumu nakdi varlıkların limitleriyle ilgili kategorize edilir. Yani son 3 aylık döngüde, nakdi ve nakit yerine geçebilecek her türlü varlığı için kararda belirtilen limitlere uygun şirketler karar kapsamına alınmıştır.  

Kapsama Dahil Olmayan Şirketlerin Durumu 

BDDK kararına göre döviz-TL kredi kararlarına dahil edilmeyen şirketler de bulunur. Bunlar arasındaki en önemli limit ayrımı, nakdi ve nakit yerine geçebilecek yabancı varlığının TL karşılığı toplam 15 milyon TL’yi aşmayan şirketlerdir. 

Ardından son yılın hasılatına bağlı olarak YP beyanında limit aşımı yapmayacağına taahhüt veren şirketler gelir. Taahhüt veren şirketlerin başvuru sürecinde bankaların kendi politikalarını uygulamaları serbesttir. Çünkü kararda taahhüt sürecine ilişkin standart bir form kullanılmamıştır.  

Sınırlama Kapsamına Giren Ticari Kredi Türleri Nelerdir? 

BDDK tarafından yayınlanan son düzenleyici karar döviz-TL ticari başvuru kriterlerini revize etti. Bu bakımdan kredi türleri için de başvuru şartlarına ilişkin yenilenmeler yaşandı. Bu kredi türleri arasında yer alan ticari krediler, devlet destekli KOBİ kredileri haricindeki tüm kategorileri ifade eder. 

KOBİ kredilerinde yapılan istisnai uygulama ise başvuru sahibi şirketin karar şartlarında belirtilen sınırı aşmamasıdır. Eğer şirket karar şartlarındaki YP sınırına ulaşmışsa, bu kredi türü de BDDK revizelerine dahil edilir.  

Mevcut Kredi Limitleri Nasıl Etkilenecek?  

Hali hazırda ticari kredilerin limitleri için başvuru hakkı elde edilmesinde BDDK’nın son düzenlemesi rol oynayacak. Yani şirketler, mevcut kredi limitleri için de yayınlanan son karar esas alındığı için YP beyanlarına bağlı şekilde ticari TL-döviz kredilerine başvurabilecekler. 

Hesaplamalarda Hangi Döviz Kuru Kullanılacaktır? 

Nakdi varlıklar, nakit yerine geçen menkul değerler ve döviz varlıkları için hesaplamalar sırasında tek kaynak kullanılacak. YP beyanında bulunan şirketlerin karşılık hesaplamaları sırasında Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası alış kurları dikkate alınacak.  

Karara Uyulmaması Halinde Cezalar Nelerdir? 

BDDK’nın yayınladığı ve kredi sınırlarıyla ilgili şirketlere önemli başvuru revizeleri getiren son karar tüm bankalar tarafından uygulanacak. Şirketlerin mevcut karara rağmen şartlara uygun hareket etmemesi halinde yönetmelikte yer alan cezai işlemler ve men kararları yürürlüğe girecek. 

Cari Hesaplarınızı Tek Ekrandan Kontrol Edip, Yönetin 

Kendi işinin sahibi olmak isteyen herkes için sürecin tüm detayları ve iş yükü, zaman gerektirir. Vergi çeşitleri, şirket kuruluş işlemleri, muhasebeci sorumlulukları, mali takip düzeni gibi sayısız konu girişimciler için tek tek detaylandırılması gereken konulardır. Ancak yeni nesil hizmetlerin şirket yönetimindeki lider temsilcisi Norma ile tüm iş yönetiminizi tek platformdan yapabilirsiniz. 

Norma, şirketinizin ihtiyaç duyduğu tüm ön muhasebe ve cari hesap takibini, bankacılık faaliyetleriyle entegre şekilde tek ekrandan sunar ve yönetimde iş yükünüzü ortadan kaldırır! Siz de nitelikli yönetimde dijital avantaj için hemen Norma’ya geçin! 

İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nden mezun olan ve kariyerini 2013 yılından bu yana dijital içerik pazarlaması alanında sürdüren Bihter Tunç, Norma'da Content Manager olarak çalışmaya devam ediyor. LinkedIn

Kendi İşini Yönetenlerin Ticari Hesabı

Şirketinin ticari hesabını ücretsiz aç, para transferi ve tahsilatların için ücret ödeme!