TR | EN

Vergi Borcu Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?

Norma Norma | 07.06.2022

Vatandaşların, işletme ve kurumların ödemekle yükümlü olduğu vergi borçları için pek çok sorgulama ve ödeme alternatifi bulunur. Bu alternatifler arasında son dönemde dijital platformlar aracılığıyla yapılan sorgu işlemleri oldukça pratik hizmetler sunar.

Vergi borcu sorgulama e-Devlet üzerinden yapılabilir. Vatandaşlar, işletme sahipleri ve kurumlar dijital platformlar üzerinden vergi borçlarını bilgi girişi ile sorgulayabilir. İnternet vergi dairesi başta olmak üzere çeşitli sorgulama kanalları temelde GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) kurumuna bağlıdır.  

Vergi Borcu Nedir? 

Vergi borcu nedir sorusunu merak edenler için öncelikle vergi kavramını doğru tanımlamak önemlidir. Vergi; vatandaşlara verilen kamu hizmetlerinin karşılanması için devletin kişi ve kurumları mükellef saydığı ücret ve kesintilerdir. 

Anayasal yükümlülükler arasında yer alan verginin çeşitli tür ve uygulama kategorileri mevcuttur. Vergi borcu ise bu yükümlülüklerden doğan ve ödenmemiş vergileri ifade eder. Vergi borcu yapılandırma; borçlu olan mükelleflerin devlete olan borçlarını ödeyebilmesi için kurgulanmış kolaylaştırıcı ödeme planlarıdır. 

Şirketler İçin Vergi Borcu Sorgulama İşlemleri  

Şirketler ait oldukları kategori baz alınarak farklı vergilendirmelere tabi olmaktadır. Bu mükellefiyetten dolayı şirketlerin düzenli olarak vergi ödemesi yapması gerekir. Ödenmemiş vergi borçlarının öğrenilmesi için şirket vergi borcu sorgulama adımları uygulanır. 

GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) resmi internet sitesi üzerinden ve e-Devlet sorgulaması ile şirketler vergi borçlarını öğrenebilir. Sisteme giriş için şirketin sahip veya temsilcisine ait giriş bilgileri ile tanımlı şifre girişinin yapılması gerekir. 

e-Devlete giriş yapan şirket temsilcileri ya da sahipleri genel borç sorgulama sekmesinden mükellefiyetlerine tanımlı vergi borçlarına ulaşabilir. Ayrıca bu sekme ile idari para cezaları, harç ödemeleri, yapılandırılmış borç dokümanları, ödeme bilgileri gibi pek çok başlık görüntülenebilir. 

e-Devlet Üzerinden Vergi Borcu Sorgulama  

e-Devlet vatandaşlar ve kurumlar için sayısız prosedür ve bürokratik işlemin yapılabildiği, devlete ait dijital platformlardan biridir. İnternetten vergi borcu nasıl ödenir ve sorgulanır sorularına yanıt arayanlar için e-Devlet kullanıcısı olmak önem taşır. Çünkü vergi borçlarının sorgulanabilmesi için e-Devlet şifresiyle giriş yapılan ekrana erişmek gerekir. e-Devlet üzerinden vergi borcu sorgulamak için sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenmelidir;

  • e-Devlete girdikten sonra vergi borcu sorgulamak için arama bölümü kullanılır. 
  • GİB internet adresine yönlendiren sekmede adres linki tıklanır. 
  • Açılan pencerede “e-devlet ile sorgulama” bölümünden giriş yapılır. 
  • Açılan ekran GİB kayıtlarında ilgili kişi/kurumun vergi borçlarını listeler. 
  • Ödeme yapmak isteyen kişiler “ödeme yap” butonuyla ilgili sayfaya yönlendirilir. 

Vergi borcu sorgulamak isteyen kişi/kurumlar e-Devlet girişini yaptıktan sonra geçmiş dönem borçları dahil olmak üzere tüm kayıtları görüntüleyebilir. Sonrasında ödeme işlemi yapmak istediklerinde sayfada bulunan butonlar aracılığıyla vergi borcunu kredi kartı ile ödeme hizmetinden de faydalanabilirler. 

İnternet Vergi Dairesi Üzerinden Vergi Borcu Sorgulama  

Son yıllarda gelişen teknolojik altyapı ve dönüşüm çalışmaları sayesinde, devlet kurumlarında işlem, başvuru ve ödeme gibi hizmetlerden faydalanmak çok daha kolay bir hal aldı. İnternet Vergi Dairesinde de borç sorgulama işlemlerinden ödeme sistemlerine kadar pek çok hizmet yer almaktadır. 

Vergi borcu sorgulama işlemi için mükelleflerin GİB resmi adresine veya İnternet Vergi Dairesi sitesine girmeleri gerekir. Ardından sırayla; 

  • Giriş formu doldurulur. 
  • Kimlik doğrulama yapılır. 
  • Arama bölümüne yazılarak işlemler listelenir. 
  • İşlem menülerinden vergi borcu sorgulama seçilir. 
  • Mükellefe ait vergi borçları görüntülenir. 

İnteraktif Vergi Dairesi sayesinde vatandaşlar ve kurumlar için önceden fazlasıyla vakit kaybına yol açan sayısız işlem, saniyeler için gerçekleşmektedir. Özellikle yapılandırılmış vergi borcu ödeme, borç öğrenme, vergi borcu itiraz başvurusu gibi pek çok işlem artık tek internet adresinden kolaylıkla yapılmaktadır. 

Vergi Borcu Nasıl Hesaplanır? 

Vergiler mükellefiyet kategorisine bağlı olarak farklı oranlara sahiptir. Bu nedenle mükelleflerin ait olduğu kategori için tanımlanmış oranlarla vergi borcu hesaplama işlemlerini yapması gerekir. Ayrıca ödenmemiş vergi borçları için de farklı gecikme cezaları söz konusudur. Bu nedenle vergi borcu hesaplanırken gecikme ücretleri dahil olmak üzere sorumluluk kapsamındaki oranlar baz alınmalıdır.  

Vergi Borcu Nasıl Ödenir? 

Vergi borcu nasıl ödenir sorusunun en pratik cevabı interaktif adresleri kullanmaktır. E-dönüşüm kapsamında devlet daireleri dahil olmak üzere sayısız hizmet için kullanılan web adresleri; vergi borcu ödemek için de en ideal yoldur. 

Mükellefler GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) resmi adresinden, e-Devlet üzerinden ve İnternet Vergi Dairesinden borç sorgulaması yapabilir. Aynı kanallar aracılığıyla kredi kartı kullanarak ödeme yapmak da mümkündür. 

Vergi Borcu Yapılandırma Nedir? 

Mükelleflerin ödemekle yükümlü olduğu vergilerin dönemi geçtiğinde veya ödeme için tanımlanan süre dolduğunda bu yükümlülük vergi borcuna dönüşür. Vergi borçları belirli zamanlarda daha kolay ödeme yapılması için devlet tarafından yapılandırılır. 

Vergi borcu nasıl yapılandırılır öğrenmek isteyenlerin öncelikle yapılandırma konusunda bilgi edinmesi gerekir. Yapılandırma; ödenecek borçlar için belirli koşullarda hazırlanmış ödeme planlarıdır. Vergi borcu olanlar yapılandırmaya dahil olduklarında bu koşulları kabul ederek plana dahil olur. 

Yapılandırma Nasıl Yapılır? 

Mükelleflere devlet tarafından tanınan yapılandırma hakkı; vergi borçlarının kolay ödenmesi için kullanılabilecek bir fırsattır. Vergi borcu yapılandırma işlemleri için GİB resmî sitesine giriş yaparak başvuru formu doldurulur. Sonrasında borçla ilgili yapılandırma planı listelenir ve onaylanır. Onayın ardından ilgili borç için sunulan plan, mükellef tarafından kabul edilmiş sayılır ve ödemeler vadeli şekilde yapılabilir.  

Yapılandırılmış Vergi Borcu Ödeme 

Yapılandırılan vergi borçları İnternet Vergi Dairesinden ve GİB resmî sitesi üzerinden online olarak ödenebilir. Ayrıca e-Devlet üzerinden de yapılandırılan vergi borçlarının ödendiği sayfalara erişmek mümkündür. Daha önce ödenmiş borçların listelenmesini isteyen kullanıcılar; ödeme sayfasındaki menüden görüntüleme yapabilir. 

Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur? 

Vergi borcu ödenmezse ne olur sorusu; borcu olan mükellefler tarafından merak konusu olmaktadır. Öncelikle ödenmeyen vergiler için yasayla sınırı belirlenmiş yaptırım ve cezalar uygulanabilir. 

Anayasanın 73. maddesi gereğince vatandaş ve kurumların vergi tanımlamaları yapılmış, ödeme işlemlerinin gerçekleşmemesi halinde uygulanacak harç ve ceza oranları belirtilmiştir. Yapılandırma işlemleri sırasında ödeme yapılmamasından dolayı uygulanan cezai işlemler geçerli olur. 

Vergi Borcu Ödememenin Cezası  

Vergi borcu olup belirlenen vadede bunu ödemeyen mükellefler kanunda belirtilen “vergi ziyaı suçu” işlemiş sayılırlar. Bu suçu işleyen mükellefler kayba uğrandığı varsayılan tutar kadar vergi cezasıyla karşılaşır. 

  1. maddede yer alan özel kayıplara neden olan vergi borçlarının ödenmemesi suçu için cezalar 3 katı olacak şekilde uygulanır. Vergi incelemesi yapıldıktan sonra vergi beyannameleri için ilgili madde gereği %50 oranında gecikme cezası kesilir. 

Yapılandırılmış Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur? 

Yapılandırılan vergi borcu ödenmezse ne olur sorusunu merak edenler için cezai uygulamalar öncelik taşır. Vergi borcu, mükellefi olunan verginin ödenmemesiyle doğar. Mükellef ödemediği verginin borcunu yapılandırıp bir de yapılandırdığı borcu ödemezse hem bu haktan mahrum bırakılır hem de söz konusu tutar üzerinden kanunda belirtilen oranlarda cezai yaptırım uygulanır. 

Şirket Kurmanın ve Yönetmenin En Pratik Yolu! 

Norma ücretsiz şirket kuruluşundan ön-muhasebe hizmetlerine, e-dönüşüm danışmanlığından finansal işlemlere kadar kendi işini yöneten herkesin yanında! Şirketinizin muhasebe, vergi ve mali mevzuatlarla ilgili tüm işlemleri için Norma altyapısını kullanan iş ortaklarımızdan finansal danışmanlık hizmeti alarak işinizi tek platformdan kolayca yönetebilirsiniz.

Finansal Danışmanlık Hizmeti Al!

Beyanname, vergi ve mali mevzuatlarla ilgili tüm işlemlerin için Finansal Danışmanlık hizmeti al.